رشتههای مهندسی، حوزه نفوذ اصلی قلدرهای آکادمیک / زورگویی علمی توسعه دانش را به مخاطره انداخته است
تاریخ انتشار: ۲۷ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۵۴۲۰۱۵
تعریف قلدری آکادمیک، مصادیق، دلایل و کشورهایی با بیشترین گزارش موارد قلدری مواردی بودند که در بخش نخست این گزارش به آنها پرداختیم. در این قسمت بحث میکنیم که این رفتارهای غیراخلاقی در کدام رشتهها بیشتر است و چه تاثیری روی روند علم دارند. - اخبار رسانه ها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم؛ قلدری تحصیلی رفتاری است که توسط آن فرد به طور منظم و در طی یک دوره زمانی در یک محیط تحصیلی مورد آزار و اذیت، توهین و یا عمدا منزوی قرار میگیرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در میان رسواییهای اخیر قلدری و آزار و اذیت در دانشگاهها، بسیاری از افراد قلدر اتفاقا اساتیدی هستند که به «دانشگاهیان ستاره» مشهورند و در طول سالیان متمادی سوابقی از قلدری و شکایتهای متعدد داشتهاند و رفتار نادرستشان به ترک دانشمند خوب یا فرد شایسته از دانشگاه منجر شده است.
ولی دانشگاهیانی که قلدری را تجربه کردهاند، اغلب الگوهایی را توصیف میکنند که توضیحی کاملا متفاوت را پیشنهاد میکنند: قلدری وسیلهای برای دانشمندان متوسط است تا به اوج برسند. پس میتوان نتیجه گرفت که قلدری سطح خاصی در میان افراد آکادمیک ندارد و هر کسی در هر سطحی میتواند این رفتارهای غیراخلاقی را از خود بروز دهد.
قلدری آکادمیک بستگی بسیاری به رشته و دانشگاه دارد
مرتضی محمودی و شهریار شریفی، متخصص ابزارهای پزشکی از دانشگاه میشیگان، در مقالهای که در اوت 2022 در مجله علمی «لنسنت» تحت عنوان «نیاز به توسعه رویکردهای ویژه رشته برای مقابله با قلدری تحصیلی» منتشر کردند، هشدار دادند که قلدری آکادمیک بر دانشگاه و جامعه علمی تاثیر منفی میگذارد.
براساس این مقاله، متولیان مختلف، از جمله موسسات و آژانسهای تامین مالی، در حال توسعه دستورالعملهای همکاری متقابل برای رسیدگی به این موضوع هستند که مدتها مورد غفلت قرار گرفته بود. با این حال، کارشناسان به این نتیجه رسیدهاند که سیاستهای مقابله با قلدری در دانشگاه هیچ تاثیر قابلتوجهی در طول 30 سال نداشته است.
این 2 محقق برای به دست آوردن بینش در مورد نوع و فراوانی رفتار قلدری در رشتههای مختلف، دادههای مربوط به نظرسنجی جهانی در مورد قلدری علمی را که بین نوامبر 2019 تا ژوئیه 2021 انجام شده بود، تحلیل کردند. این نظرسنجی پاسخ 2 هزار و 122 نفر را شامل میشود که از طریق ابزارهای مختلفی از جمله تبلیغات در مجلات ساینس، نیچر و انجمن شیمی آمریکا به این نظرسنجی دعوت شده بودند.
آنها پاسخ شرکت کنندگان را تحت عنوان «رفتارهای زمینهای» با توجه به رشته تحصیلی آنها تحلیل کردند که شامل 14 شاخه علمی بیوتکنولوژی/ داروسازی، تحقیقات سرطان، شیمی، علوم بالینی، علوم زمین، مهندسی، ژنتیک، ایمونولوژی، علوم زیستی، ریاضیات/ محاسبه، زیست شناسی مولکولی، علوم اعصاب، علوم فیزیکی و علوم اجتماعی میشود. رویکرد رفتار زمینهای اخیرا ایجاد شده است تا دانشمندان بتوانند سوءاستفادههای خاص منحصر به آزمایشگاه و موسسات آموزشی یا علمی را بهتر درک کنند.
گفتنی است که مجموعه داده واقعی تحلیلشده کمتر از تعداد افراد پاسخدهنده است، زیرا همه شرکتکنندگان به کل سوالات پاسخ ندادند و درصدی از آنها خود را هدف قلدری تحصیلی نمیدانند.
جدول زیر توزیع جغرافیایی شرکت کنندگان در این نظرسنجی را نشان میدهد. همانطور که مشاهده میکنید آمریکاییها بیشترین افرادی هستند که در این نظرسنجی شرکت کردهاند و نزدیک به نیمی از این افراد را تشکیل دادهاند.
آنها فهرستی از رفتارهای خاص را که براساس روایات شرکت کنندگان تعریف شده بود، ارائه کردند که شامل 10 مورد رفتار زمینهای میشود:
به من توصیههای غیرمنصفانه میدهد.
مرا تهدید به لغو ویزا میکند.
بدون دلیل ماندن من را در آزمایشگاه طولانی کرد.
بودجه ام را گرفت یا تهدیدم کرد که بودجه ام را میگیرد.
دیگران را تشویق میکند که با من بدرفتاری کنند.
بدون اطلاعم از دادههایم در مقالات یا پتنتهایش استفاده کرد.
دستورالعمل مربوط به مشارکت نویسندگان را در مقالات نقض کرد.
مرا مجبور کرد که برگه حق و حقوقم را امضا کنم.
حقوق مالکیت معنوی مرا نقض کرد.
قرارداد و موقعیت فعلی ام را لغو یا تهدید کرد که لغو میکند.
پس از انجام یک آنالیز واریانس کلی که حاکی از تفاوت در سطح رفتار قلدری زمینهای در بین 14 رشته ارائه شده در مطالعه بود، رشتهها را در چهار دسته علمی اصلی گروهبندی کردند: علوم کاربردی (شامل بیوتکنولوژی/داروسازی، علوم بالینی، مهندسی، تحقیقات سرطان و ایمونولوژی)، علوم صوری (ریاضی/محاسبه)، علوم طبیعی (از جمله علوم زیستی، زیستشناسی مولکولی، شیمی، علوم فیزیکی، ژنتیک، و علوم زمین) و علوم اجتماعی (از جمله علوم اعصاب و علوم اجتماعی). زیرا چندین رشته خاص با دادههای بسیار کمی وجود داشت (مانند ریاضیات/محاسبه، بیوتکنولوژی/داروسازی).
دادههای رفتار قلدری نشان میدهد که دانشمندانی که در رشتههای مختلف کار میکنند، الگوهای منحصربهفردی از رفتار زمینهای را تجربه کردهاند. در جدول زیر میتوانید این تفاوت الگو را در رشتههای مختلف مشاهده کنید:
آنها فهرستی از رفتارهای خاص را که براساس روایات شرکت کنندگان تعریف شده بود، ارائه کردند که شامل 10 مورد رفتار زمینهای میشود:
به من توصیههای غیرمنصفانه میدهد.
مرا تهدید به لغو ویزا میکند.
بدون دلیل ماندن من را در آزمایشگاه طولانی کرد.
بودجه ام را گرفت یا تهدیدم کرد که بودجه ام را میگیرد.
دیگران را تشویق میکند که با من بدرفتاری کنند.
بدون اطلاعم از دادههایم در مقالات یا پتنتهایش استفاده کرد.
دستورالعمل مربوط به مشارکت نویسندگان را در مقالات نقض کرد.
مرا مجبور کرد که برگه حق و حقوقم را امضا کنم.
حقوق مالکیت معنوی مرا نقض کرد.
قرارداد و موقعیت فعلی ام را لغو یا تهدید کرد که لغو میکند.
پس از انجام یک آنالیز واریانس کلی که حاکی از تفاوت در سطح رفتار قلدری زمینهای در بین 14 رشته ارائه شده در مطالعه بود، رشتهها را در چهار دسته علمی اصلی گروهبندی کردند: علوم کاربردی (شامل بیوتکنولوژی/داروسازی، علوم بالینی، مهندسی، تحقیقات سرطان و ایمونولوژی)، علوم صوری (ریاضی/محاسبه)، علوم طبیعی (از جمله علوم زیستی، زیستشناسی مولکولی، شیمی، علوم فیزیکی، ژنتیک، و علوم زمین) و علوم اجتماعی (از جمله علوم اعصاب و علوم اجتماعی). زیرا چندین رشته خاص با دادههای بسیار کمی وجود داشت (مانند ریاضیات/محاسبه، بیوتکنولوژی/داروسازی).
دادههای رفتار قلدری نشان میدهد که دانشمندانی که در رشتههای مختلف کار میکنند، الگوهای منحصربهفردی از رفتار زمینهای را تجربه کردهاند. در جدول زیر میتوانید این تفاوت الگو را در رشتههای مختلف مشاهده کنید:
همانطور که در جداول بالا مشاهده میکنید، افراد قلدر در رشتههای مختلف رویکردهای متفاوتی داشتهاند و هر کدام با ابزار خاص خود باعث آزار دانشجوی خود شدهاند. این جداول به خوبی نشان میدهند که پاسخدهندگان در حوزه علوم کاربردی نرخهای بالاتری از قلدری را نسبت به افراد در علوم طبیعی و اجتماعی در 2 مورد از رفتارهای زمینهای تجربه کردهاند: تهدید ویزا و اقامت در آزمایشگاه. پاسخ دهندگان در علوم اجتماعی، فراوانی بالای تهدید به لغو موقعیت کار، کمترین دفعات تهدید ویزا و اقامت در آزمایشگاه را گزارش کردهاند.
تجزیه و تحلیلهای پیگیری این محققان نشان میدهد که شرکت کنندگان در مهندسی نرخهای بالاتر از حد انتظار را در چهار مورد از پنج رفتار زمینهای تجربه کردند: تهدیدات لغو ویزا، طولانی شدن مدت کار در آزمایشگاه، تهدید به لغو تامین مالی و استفاده از دادهها بدون اطلاع آنها.
در رشته شیمی نرخ تهدیدات مربوط به لغو ویزا بالاتر از حد انتظار داشت. علوم اجتماعی کمتر از میزان مورد انتظار تهدیدهای ویزا، اقامت طولانی مدت در آزمایشگاه و استفاده از دادهها را داشت، در حالی که رشته علوم زندگی نرخ تهدیدات مالی کمتر از حد انتظار داشت.
به طور کلی باید گفت که مهندسی بدترین رشته را در زمینه رفتارهای قلدری زمینهای و علوم اجتماعی کمترین فراوانی این رفتارهای غیراخلاقی را داشته است.
به گفته نویسندگان این مقاله، تفاوتهای قابل توجه در رفتار قلدری زمینهای در میان رشتههای علمی مختلف ممکن است به دلیل ماهیت کار در هر زمینه باشد. به عنوان مثال، تفاوت در هزینههای تحقیق، تدریس، جمعآوری کمکهای مالی، نوشتن کمک هزینهها و وظایف اداری/بالینی که به طور قابل توجهی در بین رشتههای مختلف متفاوت است.
برای مثال، در رشتههای مهندسی که تلاشهایشان بر آزمایشگاههای فیزیکی و آزمایشهای حساس به زمان متکی است، بیشترین درصد قلدری را در چهار مورد از رفتارهای قلدری زمینهای شناساییشده گزارش کردند که تفاوتهای قابلتوجهی با بقیه رشتهها داشت. در مقابل، رشتههایی مانند علوم اجتماعی که تجهیزات کمتری نیاز دارند، کمترین درصد قلدری را در سه مورد از رفتارهای قلدری زمینهای شناسایی شده با تفاوتهای قابلتوجه در بین رشتهها گزارش کردند.
جنبش برابری آکادمیک
مرتضی محمودی در یکی از مقالات خود مینویسد: در سال 2009 دکتریام را گرفتم و باید اساسا در جنبههای مختلف علم مانند پزشکی آموزش میدیدم. بنابراین شروع به بازدید از آزمایشگاههای مختلف کردم و آموزشهای تکمیلی دریافت کردم. بنابراین همیشه افرادی را میدیدم که از مسائل قلدری تحصیلی و آزار و اذیت رنج میبردند. بنابراین من یک مقاله کوتاه برای نیچر نوشتم و در آن گزارشی از قلدری و آزار تحصیلی ارائه کردم. جالب بود که بعد از 2 هفته پس از انتشار این مقاله، تعداد بازخوردهایی که من دریافت کردم بسیار بیشتر از همه بازخوردهایی بود که برای بیش از 200 مقالهای که در زمینه نانوپزشکی داشتم و دارم.
او همچنین مینویسد: بنابراین با خودم فکر کردم نقش ما به عنوان یک دانشمند این است که دنیا را به مکانی بهتر برای زندگی تبدیل کنیم. پس چه چیزی بهتر از مطالعه قلدری تحصیلی است؟ به نظر میرسد که این یک مشکل واقعی است، اما هنوز کسی در مورد آن صحبت نمیکند. بنابراین از همان زمان شروع به مطالعه جدی درباره قلدری تحصیلی کردم.
با توجه به اینکه خودش هم مورد زورگویی در فضای دانشگاه قرار گرفته بود و متوجه این اتفاقات شایع در میان دانشجویان و اساتید دیگر هم شده بود، در سال 2019 تصمیم به راهاندازی جنبشی به نام جنبش برابری آکادمیک یا Academic Parity Movement گرفت تا هیچ محققی بدون حمایت کافی از خشونت، تبعیض یا قلدری تحصیلی رنج نبرد.
این جنبش یک جنبش غیرانتفاعی و خیریه است که از افراد داوطلب اعانه جمعآوری میکند تا به افرادی که مورد آزار و اذیت آکادمیک قرار میگیرند، کمک کند. این جنبش به دلیل لزوم عدالت و حمایت از اساسیترین حقوق دانشجویان، دانشجویان دوره پسادکتری و اساتید تازه وارد به نهادهای دانشگاهی راهاندازی شده است.
در وبسایت این جنبش آمده است: ما گروهی از افراد از همه زمینهها، دیدگاهها و تجربیات مختلف هستیم که با کمک کارشناسان حقوقی، روانشناسان، محققان و قانونگذاران برای پایان دادن به تبعیض تحصیلی، خشونت و قلدری مبارزه میکنیم. هدف این جنبش ریشهکن کردن قلدری تحصیلی و خشونت با توانمندسازی دانشجویان و دانشگاهیان تازه وارد با ابزارهایی برای دفاع از ابتداییترین حقوق آنهاست.
این وبسایت همچنین نوشته است: از نظر تاریخی اقلیتهایی مانند زنان، رنگین پوستان و مهاجران به طور نامتناسبی تحت تاثیر تعصبات و فشارهای اجتماعی رشد میکنند و این فشارها در محیطهای آزمایشگاهی چندین برابر میشود. ما باید سعی کنیم فضای دانشگاهی را به محیطی عادلانه، پذیرنده و امن تبدیل کنیم.
اهداف جنبش
جنبش برابری آکادمیک سه هدف را دنبال میکند:
اطلاعرسانی
هدف این جنبش در سالهای اولیه این بود که تابوی مربوط به صحبت درباره قلدری آکادمیک را از بین ببرد و با اطلاعرسانی درست به افراد یاد بدهند که چه حق و حقوقی در دانشگاه دارند، چه دستوراتی را از سوی مقام بالاتر باید انجام دهند و چه دستوراتی را انجام ندهند، منابعی را که میتوانند از آن برای شکایت از فرد قلدر و همچنین کمک گرفتن برای خودشان بشناسند و بدانند که اصلا تفاوت قلدری علمی با آزادی علمی در چیست.
حمایت مالی
از ابتدای سال 2022 این جنبش به دنبال حمایت مالی از افرادی است که مورد آزار و اذیت آکادمیک قرار میگیرند. زمانی که فردی به این جنبش مراجعه میکند، در ابتدا کارشناسان موضوع را بررسی میکنند و براساس بودجهای که در اختیار دارد، به آن فرد کمک میکند تا وکیل بگیرند. فرد با کمک این بودجه میتواند هزینه جلسه اول و دوم وکیل را پرداخت کند تا راهنمایی شود و روشهایی که میتوانند به جواب برسند را بررسی کند.
علاوه براین، از آنجا که اکثریت قریب به اتفاق افرادی که مورد قلدری علمی قرار گرفتهاند، به شدت دچار افسردگی، تخریب شخصیتی و از دست دادن اعتماد به نفس میشوند و از این رو، نیاز مبرمی به روانپزشک یا روانشناس برای بازیابی دارند. و جنبش برابری آکادمیک هزینههای مربوط به روانشناسان را برای این گونه افراد پرداخت میکند.
به گفته محمودی، معمولا کسانی که در فضای دانشگاهی مورد زورگویی قرار میگیرند، زمانی که خودشان در موضع قدرت قرار میگیرند، دقیقا همین رفتار را از خودشان نشان میدهند و زورگوهای آینده به شمار میروند. از این رو، دورههای روانشناسی برای این افراد واقعا ضروری است.
ایجاد یک سیستم یکپارچه
هدف نهایی جنبش برابری آکادمیک این است که تمامی سازمانها و بنیادهای مربوط به سیستم دانشگاهی را به هم متصل کند. زیرا بر این باور است که اگر سیستمی مانند موسسه ملی بهداشت یا NIH و بنیاد ملی علوم یا هر آژانس تامینکننده بودجه که به دانشگاه بودجه تحقیقاتی میدهد، همکاری نکنند، این مشکل بزرگ حل شدنی نیست.
با این اوصاف، زمانی که محرض شود که استادی مرتکب کار غیراخلاقی یا غیرقانونی شده است، فاند و گرنت وی مسدود میشوند تا دیگر دانشگاه دلیلی برای حمایت از این فرد نداشته باشد.
علاوه براین، قرار است سازمانهایی که متولی دانشگاه هستند، اخلاق علمی را در شرایط جذب و ارتقای اساتید لحاظ کنند. به این شکل دانشگاه تحت فشار قرار میگیرد تا تمامی جوانب را برای جذب و نگه داشتن اساتید بااخلاق رعایت کند. در غیر این صورت، دانشگاهها به جای اینکه دانشمندان آینده راتربیت کنند، قلدرهای آینده راتربیت میکنند.
اقدامات جنبش
جنبش برابری آکادمیک برای کسانی که دچار قلدری علمی میشوند، چند اقدام انجام میدهد:
در گام اول اطمینان حاصل میشود که آیا واقعا شخص دچار قلدری آکادمیک شده است یا خیر و سپس با توجه به دانشگاه آن شخص، منابع مربوطه که میتواند در ابتدا برای حل مشکل به آنها مراجعه کند، معرفی میشود. در آمریکا مراکزی در دانشگاه به نام «دفتر بازرسی» یا Ombuds Office وجود دارد که به عنوان شخص ثالث در دانشگاه فعالیت و برای آن داده جمعآوری میکنند. این مراکز بسیار امن هستند و دانشجویان و اساتیدی که مورد زورگویی علمی واقع میشوند میتوانند با آنها صحبت کنند. این مراکز میتوانند اطلاعات خوبی را در مورد کیسهایی که قبلا در دانشگاه دچار این مشکل شدهاند و نتیجهای که گرفتهاند را ارائه دهند.
براساس مورد آن شخص توصیهها و دستورالعملهایی ارائه میشود تا در صورت لزوم وکیل بگیرد.
اگر استادش فاند داشته باشد، با آژانس بودجه گذاری آن صحبت میشود تا فاندش قطع شود.
بودجه لازم برای مراجعه به روانپزشک و همچنین گرفتن وکیل به شخص پرداخت میشود.
داستانهای مربوط به تجربیات افراد مختلف که به درد افراد دیگر هم میخورد، به صورت ناشناس و از طریق وبسایت خود جنبش در اختیار افراد دیگر قرار میگیرد. موارد جدید، گزارشها و مقالاتی که در کنفرانسها ارائه میشوند نیز در اختیار مشترکان وبسایت این جنبش قرار میگیرد تا صدای افراد در جهان پخش میشود. این جنبش در مطالعهای از سال 2019 تا 2021 حدود 700 داستان را از کیسهای مختلف به صورت ناشناس منتشر کرد که نیچر بخشی از این داستانها را تحت عنوان «زورگویی آکادمیک اغلب نادیده گرفته میشوند؛ داستان برخی از افرادی که مورد زورگویی علمی قرار گرفتهاند» در مجله خود چاپ کرد.
معمولا به فردی که مورد زورگویی قرار میگیرد، توصیه و کمک میشود که قبل از شکایت، سناریوی جایگزینی برای خود داشته باشند و آزمایشگاه یا دانشگاهی را برای خودش امن کند. در این صورت دانشجو در زمانی که مجبور است دانشگاه خود را ترک کند، میتواند بدون اینکه ویزای تحصیلیاش را از دست بدهد یا از نظر مالی دچار مضیقه شود، دانشگاه خود را تغییر بدهد.
دورههای آموزشی جنبش
دوره آموزشی کوتاهی مبتنی بر ویدئو در این جنبش برگزار میشود که در آن به سوالات رایج در مورد قلدری تحصیلی پاسخ داده میشود. این دورهها به افراد کمک میکند که چگونه از خود و دیگران محافظت کنند و در صورتی که مورد آزار و اذیت علمی قرار گرفتند چه کاری انجام دهند.
در این دورهها افراد با موقعیتهای مختلف از سرتاسر جهان در مورد آزار و اذیتی که تجربه کردهاند و تاثیری که این ماجرا روی زندگی آنها داشته صحبت میکنند. همچنین گزینههایی برای شاهدان قلدری علمی و کارهایی که موسسات علمی و دانشگاهها باید در مورد قلدری انجام دهند، ارائه میشود. در این دورهها همچنین آزمونی برگزار میشود که در آن چندین سناریو به شرکتکنندگان ارائه میشود و از آنها خواسته میشود که بین قلدری تحصیلی و اشکال قابل قبول رفتار علمی و علمی تمایز قائل شوند و به دنبال آن نظر کارشناسی ارائه شود. شرکتکنندگانی که به درستی پاسخ میدهند، گواهیای دریافت میکنند که توانایی آنها را در شناسایی قلدری و آزار تحصیلی و محافظت از خود و دیگران با استفاده از منابع موجود تأیید میکند.
کنفرانسهای سالانه جنبش
این جنبش به صورت سالانه کنفرانسهایی برگزار میکند که آخرین آنها در ماه مارس گذشته بود. در این کنفرانسها سعی میشود که افراد مختلف از سازمانها و نهادهای مختلف جمع شوند و راهکارها و اقدامات لازم را برای برطرف کردن این مشکل انجام دهند و حتی مبادرت به استرداد فاند یا گرنت از استادی کنند که مرتکب به قلدری علمی شده است.
این راهکار در برخی کشورها جواب داده و به طور مثال، بنیاد «ولکامتراست» در انگلستان در اقدامی حدود سه میلیون پوند گرنت را از استادی که قلدری او محرض شده بود، پس گرفت. ولکامتراست یک بنیاد خیریه جهانی است که در سال 1936 تاسیس شده و از علم برای حل مسائل فوری بهداشتی که همه با آن روبهرو هستند -مانند تغییرات آب و هوا، بیماریهای عفونی و سلامت روان- حمایت میکند. این بنیاد همچنین دانشگاههای جهان را مجبور کرده که اگر میخواهند از آن گرنت بگیرند، باید مدارک دال بر سالم بودن آزمایشگاهشان را ارائه بدهند.
تامین مالی جنبش
به گفته محمودی تاکنون بیش از 2 هزار نفر از دانشگاههای جهان به این جنبش مراجعه کردهاند که تقریبا میتوان گفت نصف آنها دانشجوها و اساتید خارجی و غیربومی بودند.
گفتنی است که این جنبش به واسطه حق اشتراکی که ماهانه حدود 25 دلار از مشترکان خود میگیرند، تامین مالی میشود. خدماتی که به این مشترکان داده میشود، کارگاه و وبینارهایی است که در اختیارشان قرار میگیرد. به غیر از این، برخی از اساتید بازنشسته در سرتاسر جهان که از مشکل قلدری علمی آگاهند یا خودشان این مورد را تجربه کردهاند، به این جنبش کمک مالی میکنند. از آنجا که این جنبش غیرانتفاعی است، مالیات پرداخت نمیکند و کل اعانهای را که جمع میکند در راستای کمک به افراد آسیب دیده علمی خرج میکند.
مشاوران جنبش
این جنبش سعی کرده که از هر کشور یک نماینده داشته باشد وترجیح میدهد که خود این افراد آزار و اذیت علمی را تجربه کرده باشند. این افراد نقش مشاور را در این موسسه ایفا میکنند و چون از نظر فرهنگی کشور خودشان را کاملا میشناسند، بهتر میتوانند راهنما باشند.
محمودی معتقد است که مثلا در کشوری مانند آمریکا همه افراد مالیات میدهند تا یک نفر بتواند وارد محیط آکادمیک شود و تلاش کند که علم پیشرفت کند و در نهایت زندگی مردم را بهبود ببخشد. پس این مالیات نباید برای کسی خرج شود که در محیط علمی به آزار و اذیت و قلدری میپردازد تا مثلا زنان در محیط آکادمیک باقی نمانند یا افراد سیاهپوست دچار مشکل شوند.
طرف حساب جنبش قلدرها نیستند
نکته قابل توجه در سازوکار جنبش برابری آکادمیک این است که کارشناسان این جنبش به افرادی وصل میشوند که تحت ظلم یا زورگویی واقع شدهاند، نه کسی که قلدر است. زیرا صحبت مستقیم با افراد قلدر معمولا خطرناک است و شرایط را برای فردی که مورد زورگویی قرار گرفته، سختتر میکند.
معمولا افراد قلدر سراغ «گنگ علیه آزار و اذیت» میروند تا افراد بیشتری را با خودشان همسو کنند و فشار بیشتری روی شخص بیاورند تا در نهایت خودشان از دانشگاه بیرون بروند.
معمولا زمانی که شخصی مورد آزار و اذیت علمی قرار میگیرد و به دانشگاه شکایت میبرد، دانشگاه آزمایشگاه او را عوض میکند، اما موارد نشان میدهند که این راهکار خیلی مفید نیست. چون در این صورت فرد قلدر خیلی سریع متوجه این جابهجایی میشود و دوباره به سمت همسو کردن دیگران با خودش میرود و باز هم پروسه آزار و اذیتها را به نوعی پیش میبرد که شخص خودش دانشگاه را ترک کند.
مرتضی محمودی توصیه میکند که دانشجویان یا اساتید قبل از اینکه وارد یک دانشگاه یا آزمایشگاه شوند، حتما با افرادی که از آنجا فارغالتحصیل شدهاند (نه دانشجویان و اساتید فعلی) صحبت کنند. زیرا فرد قلدر فقط به یک نفر زور نمیگوید و مطمئنا افراد دیگری هم مورد ظلم او واقع میشوند. حتی گاهی اوقات زورگویی ریشه خانوادگی در آنها دارد.
راه دیگر این است که فرد قبل از شکایت بردن به دانشگاه، با افراد دیگر آن آزمایشگاه صحبت کند، چون همانطور که گفته شد، حتما افراد دیگری هم تحت آزار و اذیت آن استاد قرار دارند. دانشگاه زمانی که با شکایت چند نفر به طور همزمان مواجه باشد، مجبور است که کاری انجام دهد.
آمار سالانه
تحقیقات در مورد قلدری در دانشگاه نشان میدهد که سالانه تقریبا 25 درصد از اعضای هیات علمی (عمدتا در سطح اول)، دانشجویان تحصیلات تکمیلی و دانشجویان حرفهای چنین رفتاری را از سوی همکار یا سرپرست دانشکده تجربه کردهاند. البته کسانی که شاهد این اتفاق برای دیگران هستند نیز تحت تأثیر نامطلوب آن قرار میگیرند. بنابراین، در جایی که قلدری کنترل نشده باشد، آزمایشگاهها و بخشها در معرض خطر ایجاد فضای سمی هستند که پیامدهایی برای یکپارچگی علمی، کیفیت توسعه دانش و آموزش نسلهای آینده دارد. بنابراین، مهم است که همه متولیان (مانند جامعه علمی، سیاستگذاران علمی، سازمانهای رتبهبندی، آژانسهای تامین مالی و مردم) عمداً به شیوهای مشترک برای رسیدگی به این موضوع مورد غفلت عمل کنند.
قلدری آکادمیک به ضرر خود علم تمام میشود
در مقالهای که مرتضی محمودی در فوریه 2023 در مجله نیچر و تحت عنوان «قلدری تحصیلی تکامل علم را کند میکند» چاپ کرده است، میگوید که سرعت پیشرفت علم به واسطه این نوع رفتارهای غیراخلاقی کاهش پیدا میکند.
در این مقاله آمده است: دانشگاه میتواند مسیر شغلی فوقالعادهای را ارائه دهد، اما تفاوتهای قدرت موجود در زندگی دانشگاهی میتواند این مشاغل امیدوارکننده را به کابوسی تبدیل کند. قلدری تحصیلی یک مساله جدی قدیمی است که افراد را در موقعیتهای مختلف در همه شاخههای علم تحت تاثیر قرار میدهد. این نظر در مورد اینکه چگونه قلدری پیشرفت علم را کند میکند بحث میکند.
دلایل ریشهای متعددی برای قلدری تحصیلی وجود دارد و دلایل بسیاری پشت ناتوانی جامعه علمی در حل نهایی این مساله اصلی وجود دارد. به طور فزایندهای پذیرفته شده است که اثرات نامطلوب قلدری تحصیلی گسترده است، نه تنها باعث آسیب روحی و جسمی به اهداف میشود، بلکه باعث ایجاد مشکلات رفتاری و روابط میشود که ممکن است برای چندین دهه ادامه داشته باشد. با این حال، آنچه کمتر در ادبیات مورد بحث قرار گرفته است، تأثیر منفی انتقادی قلدری تحصیلی بر پیشرفت و تکامل خود علم است. تکامل سالم علم و اکتشافات مخرب (که تغییر پارادایم و یا تغییرات اساسی در رشتههای علمی را امکانپذیر میسازد) به چندین محرک کلیدی، از جمله تلاش جمعی نیروی کار دانشگاهی و وجود یک محیط سالم برای پرورش نوآوری و خلاقیت در میان دانشمندان نیاز دارد.
در جدول زیر میتوانید علل ریشهای رفتارهای قلدرمنشانه، دلایل عمده و عوارض جانبی آن در فضای آکادمیک را مشاهده کنید:
آزادی تحصیلی در مقابل قلدری تحصیلی
قلدری تحصیلی کاملاً از آزادی تحصیلی متمایز است. آزادی تحصیلی یعنی آزادی در بحث فکری، در بیان دیدگاه، انتخاب موضوعات پژوهشی و نتیجهگیری، نقد عقاید سیاسی، مذهبی و فلسفی و به چالش کشیدن دیدگاهها و بینشهای دیگران بدون تعرض به شأن آنها و بدون ترس از انتقام. انتقاد علمی ممکن است گزنده باشد، اما وقتی در غیاب حملات شخصی مطرح شود، قلدری نیست. با این حال، مفهوم آزادی آکادمیک گاهی اوقات برای توجیه سوءاستفاده استفاده میشود، بنابراین برای اعضای جامعه علمی بسیار مهم است که تفاوت را بدانند.
از سوی دیگر، قلدری تحصیلی طیف وسیعی از رفتارها و اقدامات زمینهای نامناسب از جمله سوءاستفاده از اعتبار (مانند نقض دستورالعملهای نویسنده یا مخترع در نسخههای خطی و ویژگیهای معنوی)، سوءاستفاده از قوانین، مقررات و دستورالعملهای اخلاقی (مانند تهاجم) را در برمیگیرد. حفظ حریم خصوصی و اجبار پژوهشگران جوان معمولا به امضای حق تألیف و یا حقوق مالکیت معنوی)، کنترلهای اجباری (مانند انزوا، نظارت بر فعالیت، محدود کردن استقلال، افزایش ساعات آزمایشگاهی، خاموش کردن گاز و اجبار به سکوت)، آزار و اذیت ذهنی و آزار و اذیت سایبری، اقدامات وحشیانه (باندبازی) در مقابله با کسی، تلافی (مانند توصیههای ناعادلانه بد، تلاش برای خراب کردن مشاغل و مداخله در پیشنهادات شغلی)، تهدید (مانند لغو موقعیت، ویزا و تامین مالی) و توهین کلامی (مانند سرزنش، دروغ گفتن، فریاد زدن، فحش دادن)، نامگذاری و کنایه زدن. فراوانی و شدت رفتارهای قلدری در رشتههای مختلف متفاوت است.
قلدری تحصیلی و تکامل علم
قلدری تحصیلی علاوه بر تأثیر نامطلوب بر اهداف از طرق مختلف، ظرفیت منحصر به فردی برای کند کردن پیشرفت علمی و اکتشافات مخرب از طریق چهار مسیر اصلی زیر دارد:
کاهش نیروی کار دانشگاهی
قلدری تحصیلی یکی از دلایل عمدهای است که بسیاری از افراد با استعداد تصمیم به ترک دانشگاه میگیرند و آن را به عامل مهمی در «استعفای بزرگ» فعلی تحصیلی تبدیل میکند.
مانع از پیشرفت دانشمندان ستاره
تصور رایج در رسواییهای قلدری تحصیلی این است که مرتکبان نیز دانشمندان ستاره هستند. با این حال، گزارشها در عوض بیان میکنند که قلدرهای دانشگاهی اغلب دانشمندان متوسطی هستند که توسط رقابت واقعاً بااستعداد تهدید میشوند و از رفتارهای قلدری به عنوان ابزار شغلی برای حذف رقابت و ارتقاء به رتبه اول استفاده میکنند. قابل ذکر است که این نوع قلدری بیشتر در سطح دانشکده اتفاق میافتد که دانشکدههای پیشرو و کمنماینده بیشتر مورد هدف قرار میگیرند.
بهبود مشکل «کشوی فایل»
یک محیط آکادمیک سمی مشکل «کشوی فایل» (یعنی گزارش سوگیری شده و انتخابی به جای کل نتایج، که یافتههای واقعی را نادرست نشان میدهد) و یا سرقت ادبی و ساخت دادهها را افزایش میدهد. قلدرهای آکادمیک، عمدتاً برای دستیابی به ثروت، شهرت و افتخارات، ممکن است اهداف را مجبور به انتخاب دادههای انتخابی کنند (احتمالاً برای انتشارات و تائید فرضیه خود برای گرفتن کمک هزینه).
درمان نشدن فردی که مورد آزار قرار گرفته
حمایت دانشگاه و موسسات علمی از قلدرها و پیچیدگی وابستگی این نهادها به قلدرها یک چرخه معیوب ایجاد میکند که با درمان نشدن افرادی که مورد آزار قرار گرفتهاند، به سلامت محیط دانشگاهی آسیب بیشتری میرساند. هنگامی که افراد آسیبدیده در دانشگاه باقی میمانند، اما بهبود نمییابند، این خطر بزرگ وجود دارد که آنها خودشان با رسیدن به موقعیتهای قدرت، رفتارهای قلدری ایجاد کنند (به عنوان مثال، از طریق یک مکانیسم دفاعی ناخودآگاه به نام همذات پنداری با متجاوز). به عبارت دیگر، موسساتی با سیاستها و فرهنگ ناکافی برای حمایت و درمان افراد آسیبدیده، در معرض خطر بیشتری برای تولید قلدرهای آینده هستند.
نیاز به اقدام مشترک
اقدامات مشارکتی تنها راهحل نهایی به موقع و موثر موضوع قلدری و آزار تحصیلی است. افزایش آگاهی در میان متولیان علمی (موسسات دانشگاهی، آژانسهای تامین مالی، سردبیران مجلات و سیاستگذاران) از عوارض جانبی گسترده قلدری تحصیلی، نه تنها در مورد اهداف و خانوادههای آنها، بلکه در مورد تکامل علم، گامی کلیدی در شروع و بهبود اقدامات مشترک علیه قلدری است.
برای مثال، زمانی که آژانسهای تأمین مالی با موسسات همکاری میکنند و گزارش سوابق قلدری تائید شده بازرسان را برای تخصیص بودجه الزامی میکنند، موسسات انگیزههای کمتری برای محافظت از قلدرها دارند. چنین اقدامات قاطعانهای علیه قلدرها نیز تنوع را در جامعه علمی بهبود میبخشد، زیرا اقلیتها و دانشمندان بینالمللی به عنوان هدف رفتارهای قلدری آسیبپذیرتر هستند.
قلدری تحصیلی ممکن است به کاهش مشاهده شده در علم مخرب کمک کند. با این حال، برای اینکه ما درک بهتری از اثرات واقعی قلدری تحصیلی بر پیشرفت علم داشته باشیم، ذینفعان باید دادههای قوی و جامعی در مورد انواع قلدری و رفتارهای زمینهای آنها به شیوهای خاص جمعآوری کنند.
متاسفانه، سه موضوع عمده وجود دارد که ذینفعان را از جمعآوری چنین دادههایی در این زمینه باز میدارد: فقدان آموزش مناسب که فرد آسیبدیده را قادر میسازد قلدری را از آزادی تحصیلی متمایز کنند (یعنی برخی از افراد نمیدانند آنچه که تجربه میکنند قلدری تحصیلی است). افرادی که در دانشگاه مورد آزار و اذیت قرار گرفتهاند، آن را گزارش نمیکنند، عمدتا به دلیل ترس از تلافی، از دست دادن شغل، لغو ویزا و یا رفتارهای قلدری گروهی.
و اکثر موارد گزارش شده به موسسات به دلایل مختلف در سطح سازمانی محرمانه باقی میمانند. چنین دادههایی نیز برای ذینفعان ضروری است تا به روشهای کارآمدتری همکاری کنند و در نهایت به موضوع قلدری تحصیلی رسیدگی کنند. غلبه بر این مسائل حیاتی در جمعآوری دادههای قلدری قوی، نیاز به اتحاد بین رشتهای بین همه اعضای جامعه علمی دارد. زمان آن فرا رسیده است که همه ذینفعان اقدامات مشترک خود را افزایش دهند و به ریشه قلدری تحصیلی ضربه بزنند تا سلامت نهادی را بهبود بخشند و اطمینان حاصل کنند که همه ذهنهای روشن میتوانند در دانشگاه پیشرفت کنند.
منبع: ایسکانیوز
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: بیوتکنولوژی داروسازی رفتارهای غیراخلاقی تجربه کرده اند رشته های مختلف مورد آزار و اذیت مورد زورگویی رفتارهای قلدری رفتار زمینه ای افرادی که مورد علوم اجتماعی قرار گرفته اند نشان می دهد قرار می گیرند مورد قلدری آزادی تحصیلی شرکت کنندگان جمله علوم تهدید به لغو قلدری و آزار مورد آزار قرار می گیرد رفتار قلدری بودجه ام قلدری علمی پیشرفت علم انجام دهند دانشگاه ها کنفرانس ها افراد قلدر افراد دیگر جامعه علمی تامین مالی داده ها علمی قرار تحت عنوان سازمان ها آسیب دیده قابل توجه جمع آوری توصیه ها لغو ویزا جدول زیر وب سایت دوره ها شده اند
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۵۴۲۰۱۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رشد صد در صدی دانشبنیانها در بورس تا پایان سال
روح الله دهقانی فیروزآبادی معاون علمی و فناوری رئیس جمهور در نشست خبری سالانه این معاونت گفت: در حوزه هوش مصنوعی و شورای راهبری ملی هوش مصنوعی سال گذشته با دستگاههای زیادی تعامل شکل گرفت. با برگزاری و حضور دها متخصص بخش نظارت تنظیمگری، توسعه و پیگیری پروژهها این شورا راهبری تشکیل شد.
او گفت: در اسفند ماه سال گذشته شورای راهبری ملی هوش مصنوعی با تعیین اعضای با دستور رئیس جمهور تشکیل شد. مزرعه پردازشی بزرگ، مرکز داده بزرگ، کتابخانههای بزرگ زبانی و تصویری خدمات پردازشی بزرگ در اپراتورهای این مرکز قرار دارد و به شرکتهای دانش بنیان و دانشگاهها خدمات دهی میکند.
دهقانی بیان کرد: ایران ۷۰ الی ۸۰ رتبه کاربرد در حوزه هوش مصنوعی دارد. معاونت علمی و فناوری تلاش دارد برای توسعه شرکتهای دانش بنیان و دانشگاهها از آنها حمایت کند. یکی از مراحل بلوغ شرکتهای دانش بنیان عرضه شدن آنها در بازار سرمایه و مشارکت آنها در بورس است. دانش بنیانها برای ورود و سرمایه گذاری در بورس نیازی به اقدام در معاونت علمی ندارند، اما برای شرکتهایی که کلان دادههای مردم و دادههای امنیت ملی را به دنبال دارند باید از طریق این معاونت وارد شوند.
او گفت: معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رئیس جمهور از رشد صد درصدی دانشبنیانها در بورس تا پایان سال خبر داد و گفت: تاکنون ۱۰۸ شرکت در بازار سرمایه حضور دارند کا تا پایان سال رشد صد درصدی خواهند داشت. علم و فناوری، استفاده از این تکنولوژیها دوبال عملیات صادق بودند.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور اطهار کرد: حمایت از اندیشه ورزی و تفکردر کشور حمایت از توسعه علم و حمایت از توسعه فناوری و حمایت از توسعه کسب کارها از ارکان اصلی معاونت علمی ریاست جمهوری است. ستاد توسعه اقتصاد دانش بنیان در این معاونت نیز کار خود را آغاز کرده است. امضا کردن موافقت نامه با صنایع بزرگ فولادی و پتروشیمی و وزارت خانههای بزرگ از برنامههای معاونت علمی بوده که انجام شده است.
او بیان کرد: قریب به ۲۰ کنسرسیوم در حوزه پتروشیمی، فولاد، ذوب آهن و محیط زیست و ... برای حل مسائل کشور عقد قرارداد و برگزار شد. بودجهای معادل پروژه ۵۰۰ میلیون یورویی نفت برای اجرای پروژههای پیشران فناورانه باشند و تاثیر مستقیم در زندگی مردم داشته باشند در پایان سال گذشته ابلاغ شد.
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رئیس جمهور در نشست خبری ادامه داد: در نظام جدید ارزیابی دانشبنیانها، علاوه بر سطح فناوری، میزان اشتغال تخصصی و گردش مالی شرکت هم مورد مطالعه قرار میگیرد و شرکتها بر این اساس به شرکتها نوپا، نوآور و فناور تقسیم میشوند.
او افزود: نوع ۱-۲ و ۳ سابق بر اساس فناوری تقسیم بندی میشود، اما الان اشتغال تخصصی و گردش مالی نوع تقسیم بندی را مشخص میکند. شرکتهای بسیار نوع یک داشتهایم که در بازنگری به شرکت نوپا تبدیل شدند و شرکتهای نوع ۳ داشتیم که به شرکتهای نوآور و فناور تبدیل شدند. ساز و کارهای حمایتی از دانش بنیانها در روش جدید متناسبتر شدند.۱۰ پارک کشور به کارگزار شناسایی شرکتهای نوپا تبدیل شده اند.
در حال تکمیل...
باشگاه خبرنگاران جوان علمی پزشکی فناوری